Cây dạ ngọc minh châu

Cây dạ ngọc minh châu đong đưa những chuỗi hoa màu trắng trên nền lá xanh thẫm. Hoa nở rộ suốt những tháng đầu năm, đặc biệt vào dịp Tết. Đây là cây thân gỗ, bụi cao 2m, các dây hoa rủ dài có thể tới 1m. Cây đặc biệt dễ trồng, không tốn công chăm sóc. Mỗi mùa hoa nở, cả góc vườn như muôn vàn viên ngọc lấp lánh sáng bừng. Bài viết này sẽ thuyết phục các bạn về nét đẹp huyền ảo và tính chất dễ chịu của cây hoa tuyệt đẹp này nhé.

• Tên khoa học: Clerodendrum Schmidtii
• Tên tiếng anh: Chains of glory
• Tên gọi khác: bạch lan dương, ngọc dạ minh châu, cây lan dương

Những đặc điểm nổi bật của dạ ngọc minh châu

Dạ ngọc minh châu – ánh sáng và sự huy hoàng

Ở nước ngoài, người ta ví nàng với Glory – là biểu tượng của ánh sáng, là sự huy hoàng lộng lẫy nổi bật trên nền lá xanh đậm đà. Càng rạng rỡ hơn khi nàng thả tung những dải hoa thật dài trong đêm tối. Thoạt trông như một chiếc cầu ánh sáng nối liền thiên đường và trần thế. Là chuỗi ánh sáng (Chains of Glory – tên của nàng đó), nàng như một thiên sứ làm sáng bừng cõi trần hoàn.

Hoa dạ ngọc minh châu và những nét đẹp độc đáo

Như nàng tiên Tinker Bell xòe chiếc đầm trắng muốt trong đêm, những đóa hoa dạ ngọc minh châu hé mở làm người ta có cảm tưởng nàng gõ chiếc đũa thần vào tâm trí bận rộn cuối năm của con người, khiến ai đó ngỡ ngàng "mùa xuân!!!". Tháng 11 về, dạ ngọc minh châu bắt đầu rộn rã.

Nàng ẩn mình tới những tháng cuối năm thì bắt đầu he hé dưới hình dáng giọt nước căng tròn. Rồi một đêm nào đó thức giấc, các nàng Tinker Bells búng mình trong một điệu múa trắng tinh như sương. Những đôi cánh mỏng manh xòe ra buông xuống lơ lửng, đong đưa. Chuỗi hoa thường từ từ nở và có thể bền đến cả tuần. Vào ban đêm, trông chúng như phát sáng.

Thật mừng là tuy cao sang quý tộc như thế nhưng nàng lại cực kỳ dễ chiều. Cây dạ ngọc minh châu dạng bụi, thân gỗ, có thể sống rất lâu với chiều cao 3 – 4m. Chúng tỏa nhiều nhánh con, các nhánh có xu hướng thẳng đứng chứ không xòe ngang. Cây cho dải hoa rủ xuống gần 1m.

Nét đặc biệt là các cành nhánh có màu xanh đậm hơi ánh đỏ tía. Màu đỏ tía này lan tới tận đài hoa càng làm "hạt ngọc" trở nên nổi bật. Lá giản dị, thuôn dài, nhọn ở đầu. Lá có màu xanh đậm, có thể dài trên 10cm nếu được chăm sóc tốt. Đường gân trên lá đặc biệt đậm và có đường gân lớn dọc sống lá.

Mùi hương bí ẩn của hoa

Theo những thông tin chính thức, minh châu có mùi hương phảng phất nhè nhẹ. Tuy nhiên, nhiều người trồng lại chưa từng thưởng thức qua mùi hương này. Dẫu vậy, vì vẻ đẹp quá đỗi ngọc ngà tinh khôi cùng tính chất dễ chịu không cần chăm sóc nhiều, dạ ngọc minh châu càng được yêu thích và mong đợi không thua kém hoa quỳnh.

Nguồn gốc

Cây có nguồn gốc từ các nước Châu Á và hiện trồng phổ biến ở các nơi.

Công dụng của hoa dạ ngọc minh châu

Quà tặng ý nghĩa

Mùa hoa của chúng vào dịp Tết và nửa đầu năm. Vì thế, đây là loại cây rất đẹp để tặng nhau năm mới. Vào mùa xuân, chúng nở hoa tràn ngập như muôn vàn chuỗi ngọc lấp lánh. Dạ ngọc minh châu như một lời chúc cho năm mới hạnh phúc ngập tràn.

Cây cảnh trang trí tuyệt đẹp

Bạn sẽ không thể lướt qua cây dạ ngọc minh châu được đặt trong một sảnh công ty hay trước thềm nhà. Chúng quá thu hút đến nỗi dù đi qua chục lần vẫn không thể không ngoái lại.

Ở nơi không gian có gió, bạn tưởng tượng mà xem… Những chuỗi hoa mảnh mai  lấp lánh đong đưa như một tấm rèm sang trọng mà dịu dàng. Dù được đặt ở đâu, dạ minh châu đều làm cho người ngắm cảm thấy vui vẻ và tích cực.

Ý nghĩa của cây bạch lan dương (dạ minh châu)

Gắn liền với cái tên ngọc ngà, cây mang ý nghĩa về sự may mắn và tài lộc. Người ta coi dạ ngọc minh châu là cây phong thủy ngày Tết. Việc chăm sóc cho chúng ra hoa là nhằm nói lên ước mong về một năm mới sung túc, vạn sự hạnh thông.

Ở Việt Nam, cây được yêu chuộng bội phần khi mùa hoa kéo dài từ tháng 11 tới khoảng tháng 5 năm sau, đặc biệt xôm tụ vào dịp Tết. Vì vậy nhà nhà hay đặt ở hàng rào hoặc trước cửa nhà vào những ngày xuân. Nét duyên dáng đủ đầy, sự đong đưa lả lơi, sự tưng bừng xôn xao khi bung cánh của bạch lan dương thật sự đem lại cảm giác hạnh phúc viên mãn cho năm mới.

Không chỉ mang ý nghĩa phong thủy đó, nét đẹp của hoa bạch lan dương gợi nhắc về ánh sáng và những điều tốt đẹp rạng ngời như “ngọc”. Mùa hoa kéo dài, chuỗi hoa bền, sức sống của cây rất tốt… tất cả đều mang đến ý nghĩa về những điều tích cực. Chính vì vậy mà càng ngày chúng càng được trồng nhiều ở sân vườn và trưng bày ở sảnh các công ty, văn phòng.

Cách chăm sóc cây hoa dạ minh châu

Nhân giống dạ ngọc minh châu

Dạ ngọc minh châu rất dễ nhân giống bằng cách giâm cành. Thậm chí bạn không cần phải chiết đâu, chỉ cần chọn cành không quá già không quá non và cắm xuống một giá thể sạch, vài tháng sẽ có một cây con chắc khỏe. Nhớ đặt cây con ở vị trí râm mát, tới khi chúng cứng cáp thì đưa ra nắng dần dần.

Sau vài năm, cây dạ minh châu có thể sẽ già và không còn cho hoa nữa. Khi này bạn có thể bắt đầu giâm nhiều cây con từ những cành khỏe mạnh còn lại.

Các điều kiện cần thiết cho cây phát triển tốt nhất

Ánh sáng

Dạ ngọc minh châu ưa sáng nhưng không chịu được ánh nắng qúa gay gắt. Vị trí thích hợp nhất là bán râm. Chúng cần có ánh nắng để cho nhiều hoa, vì thế khu vực trồng nhất định phải có ánh sáng.

Công thức giá thể phù hợp

Tỉ lệ tối ưu mà Mộc Nhiên sử dụng như sau:

10 Đất trộn = 2 Phân bò + 4.5 Trấu hun + 1.5 Cát + 2 Đất thịt

Một số lưu ý về các thành phần giá thể

Phân bò

• Có thể thay phân bò bằng phân trùn hoặc bã thực vật đã ủ hoai mục.
• Nên ủ hoai phân bò, nếu chưa ủ sẽ có nhiều cỏ dại và có thể có cả sùng đất ăn rễ, lâu dài cây sẽ héo chết.
• Nếu không có phân bò, thì có thể chỉ sử dụng các thành phần còn lại. Nếu không có đất thịt thì thay 2 đất bằng 2 phân bò.
• Tại sao không sử dụng các loại phân khác để trộn: các loại phân khác chỉ nên dùng để bón thúc định kỳ. Nếu trộn giá thể chỉ nên trộn với tỉ lệ khoảng dưới 3% chứ không thay thế được phân bò.

Trấu hun

Có thể thay thế bằng tro đen và vỏ trấu tươi dù xét về chất lượng thì trấu hun vẫn tốt hơn. Lưu ý không nên dùng tro xám (là loại tro còn lại sau khi chất đốt đã cháy hết hoàn toàn).

Cát

Nên sử dụng cát xây nhà hoặc cát biển. Đối với cát biển, cần rửa để giảm mặn trước khi trộn. Cát xây nhà nên chọn loại hạt to vì sẽ tạo độ thông thoáng cho giá thể hơn so với loại cát biển hoặc cát nhỏ để tô tường.

Những thành phần có thể thay thế cát: trấu hun, đá perlite, than tổ ong đập nhỏ.

Khu vực trồng thích hợp

Nếu trồng chậu, cần cố định cọc để cây không bị ngả khi vươn cao. Chúng cũng phù hợp làm chậu treo nhỏ hoặc đặt chậu lớn ở trên cao và buông những chuỗi hoa dài trắng muốt xuống dưới. Nếu trồng chúng ở hàng rào hàng loạt, vào mùa nở hoa chúng ta sẽ có cả một dãy ánh sáng bên cổng.

Nước tưới

Đây là loài cây rất ưa nước. Vì thế, cần thường xuyên tưới cho toàn bộ cây. Chúng cần được giữ ẩm rễ và lá. Tuy nhiên, để không bị úng thì cần chuẩn bị giá thể thoáng, nhanh thoát nước nhưng vẫn giữ ẩm được. Xơ dừa sẽ hỗ trợ giữ ẩm cho bầu rễ.

Cắt tỉa cây dạ ngọc minh châu

• Cắt tỉa những cành sâu bệnh, những phần cây bị mục, lá héo úa.
• Nên tỉa cành sau mỗi đợt hoa để cây hồi phục sức sống. Nhiều người thích trưng bày dạ ngọc minh châu vào dịp tết nên việc cắt tỉa cần làm vào những tháng cuối năm dương lịch.

• Để cây ra hoa hàng loạt, việc cắt tỉa góp phần rất quan trọng. Nên bón phân trước khi cắt tỉa khoảng 1 tuần. Đối với việc tỉa cành, có thể tỉa theo hình dáng cây mong muốn. Cắt tỉa ngắn cành bớt để từ cành đó sẽ ra 3 chồi mới. Từ những chồi mới này, cây có tán lá xum xuê hơn, đồng thời các chuỗi hoa sẽ mọc đều khắp cây.

Tần suất bón phân cho cây 

Khi đã có một giá thể hoàn hảo cho cây dạ minh châu thì chỉ cần bón phân định kỳ với các loại phân hữu cơ là đủ. Vào mùa hoa có thể tăng dinh dưỡng và chú ý bổ sung kali cho cây thêm sức sống.

Phòng trừ sâu bệnh

Dạ ngọc minh châu gần như không thu hút loại sâu bệnh nào cả. Đôi khi chúng gặp phải sâu đục thân hoặc sâu xanh lớn ăn lá nhưng trường hợp này cũng khá hiếm. Nhìn chung, loại cây này rất dễ tính và không tốn quá nhiều công chăm sóc.

6 câu hỏi thường gặp

Làm gì để giữ ẩm và làm mát đất cho dạ minh châu?

Phủ một lớp vỏ đậu hoặc than tổ ong đập nhỏ lên mặt chậu (khoảng 4cm) sẽ giúp giữ ẩm và làm mát đất. Đồng thời việc phủ này cũng giúp giảm lượng phân bón bị thất thoát, giúp hệ vi sinh trong đất phát triển tốt, đất ít bị nén lại do tưới hay mưa...

Tại sao cây dạ ngọc minh châu bị vàng lá?

Lá bị vàng do dư nước. Lúc này đất không thoáng khí, là môi trường sinh sôi các loại vi khuẩn và nấm làm cho rễ bị đen và mục. Hiện tượng này gây ra sự tắc nghẽn trong việc luân chuyển nước và dinh dưỡng, khiến lá bị vàng. Có thể khắc phục tình trạng này bằng cách lót xỉ than hoặc đá pumice cỡ lớn dưới đáy chậu.

Làm sao để tạo dáng tree cho cây?

• Dạ ngọc minh châu có xu hướng mọc nhánh từ gốc lên. Vì vậy, muốn tạo thành dáng tree như chiếc dù tỏa ra nhiều chuỗi hoa ngọc ngà thì ngay từ khi mới trồng, phải chú ý cắt tỉa.
• Cắt tỉa những mầm mọc ra từ thân để chúng tập trung dinh dưỡng vào thân chính.
• Nên cố định cọc để thân chính được thẳng đứng, sau khoảng 1 năm cây đã phát triển khá lớn. Sau 2 – 3 năm chúng có thể thành một thân gỗ bự.

• Khi nhánh chính vươn cao, chúng ta bắt đầu cắt tỉa ngọn để từ phần ngọn bị cắt, chúng sẽ phân thành các đọt mới. Trên các nhánh lớn tỏa ra từ ngọn, cây còn cho ra nhánh con. Nhờ vậy, chúng sẽ nhanh chóng tỏa tròn và xum xuê lá ở bên trên.
• Cây tree dạ minh châu rất đẹp. Chúng xòe bung và từ các cành xòe tròn ấy, cây sẽ đồng loạt ra chuỗi hoa dài. Nếu đặt cây tree ở giữa sân vào đêm giao thừa, nhìn vô vàn chuỗi hoa lấp lánh tỏa rạng, thật tuyệt biết bao.

Có nên phủ mặt chậu bằng rơm hoặc bã mía, xác bã thực vật không?

Không ưu tiên sử dụng các thành phần trên vì chúng sớm mục.

Tại sao phải ủ hoai?

Việc dùng trấu tươi, vỏ đậu, phân bò, xác bã thực vật… chưa ủ hoai, có thể làm cây dễ bệnh dù là trộn vào đất hay chỉ phủ lên mặt, vì những thành phần này thường hay mang sẵn nấm bệnh. Nên tưới nấm Trichoderma ngay sau khi trồng nếu dùng thành phần chưa ủ, tưới định kỳ 2 tuần 1 lần để hạn chế nấm bệnh và giúp phân mau hoai mục.

Tại sao chỉ nên bón phân hữu cơ cho dạ ngọc minh châu?

Bón phân hữu cơ ít xảy ra trường hợp thiếu dinh dưỡng trung vi lượng, cây cũng thường ít bệnh hơn so với bón phân hóa học. Có thể mua phân nén viên (thường làm từ phân gà hoặc xác bã động thực vật) để bón cho cây. Hiện trên thị trường có nhiều hãng cung cấp loại phân này, các nhãn hiệu như Dynamic Lifter, Bounce Back… Các loại phân này thường khá hiệu quả, giá vừa phải, có bán ở các cửa hàng vật tư nông nghiệp hoặc trên các trang thương mại điện tử như Shopee, Tiki…

Nên bón mỗi tháng 1 lần với liều lượng vừa phải. Bón phân nhiều và liên tục làm cây vượt nhanh nhưng dễ bệnh. Vào mùa mưa nên bón tăng cường kali để tăng khả năng chống chịu sâu bệnh cho cây. Có thể xay hoặc băm chuối rồi hòa nước với ít nấm Trichoderma tưới vào gốc. Cũng có thể bón tro bếp, xác trà, phân dê để bổ sung kali cho cây.

Tổng kết

Cách đây vài năm, cây dạ ngọc minh châu còn chưa được nhiều người biết đến. Ai hỏi tên cũng ngỡ ngàng về một loại hoa đẹp cả tên lẫn hình dáng. Gần đây, chúng trở nên nổi tiếng đặc biệt. Đến bây giờ, rất nhiều nhà trồng cả hàng cây để chờ đợi những mùa hoa lấp lánh. Loài hoa đẹp như viên ngọc này rất xứng đáng có mặt trong khu vườn của bạn, vì chúng không chỉ làm đẹp không gian mà còn làm cho tâm hồn của bạn rạng ngời cách diệu kỳ!

^©Copyright by Moc Nhien Farm